In this blog, John Courtneidge outlines the Campaign for Co-operative Socialism for Occupy London Economics Working Group. According to Courtneidge, co-operative Socialism is the nonviolent, non-hierarchical alternative to capitalism and totalitarianism. He explains it with text and video. The discussion includes an endorsement of BIG.
John Courtneidge, “Co-operative Socialism,” Occupy London: An Occupier’s Perspective, January 22, 2014.
It is always interesting to read detailed arguments for a Citizen’s Income, but might I invite your readers to consider a broader reform programme which would entail a long-term foundation for the Citizen’s Income we all want to see? A reform programme which would reconcile socialism and capitalism? Of course a claim such as this cannot be fully argued in the space of a letter, but the principles can be simply stated.
The most important element in a new framework for the economy would be the evaluation of the social costs and benefits of each kind of enterprise and, through a system of levies and grants, their introduction into market prices. Other demands on industry and commerce, most notably taxation of profits, would cease. Taxation would be confined to individual participants in the economy, but in their capacity as citizens or residents paying for the benefits society brings them. The Citizen’s Income should not be paid for out of a levy on economic enterprise.
Society, for its part, should recognise its capital value as an instrument which makes enterprise possible. And it should translate this value into a practical tool by the creation of a sovereign wealth fund which would invest in stocks and shares at home and abroad in parallel with other funds. Income from the fund would be dedicated to the citizens, thus providing a funding base for a true citizen’s income, though the fund could also be used for collective initiatives. The model would be Alaska’s Permanent Fund. I leave on one side the priority support needed by those who cannot be expected to support themselves in the economy, that is: children, who are too young to work; the very elderly, who are past working; and people who suffer chronic sickness or disability.
The size of the fund ultimately required to make it worthwhile should not be underestimated. As to practicalities, nations such as China already have sovereign wealth funds. The way forward will become clearer once the principles and implications are widely understood. Even if one doesn’t want to go the whole way in redesigning the framework of the economy, the creation of a sovereign wealth fund surely provides a way forward by translating the value of society into a practical reality for the benefit of all its members without imposing a levy on the economy. At the same time, the fund would help to reduce the serious inequality in the ownership of our capital.
The way to pursue the objectives of a basic income needs to be looked at in the light of a reconciliation of socialism and capitalism, which has been the great unsolved problem of the last 100 years. The advent of globalisation has pointed up a way to do this.
The starting point is the recognition that it is no longer satisfactory to treat the economy as if it were simply society at work, the way in which its members make their living. Globalisation has made it as clear as can be that society needs to clarify and redefine the framework within which it allows the economy to operate.
Here are the principal elements of a new framework:
We turn now to the changes in society itself which will secure the objectives of socialism alongside its wholehearted commitment to capitalism as the best way of maximising the national product. Society’s financial support for its members should be concentrated in the first place on those who cannot be expected to support themselves in the economy, that is: children, who are too young to work; the very elderly, who are past it; and those who are chronically sick or disabled. The funds for this support should be provided by the collective ownership of productive capital. The amount of capital required to generate the necessary income should not be underestimated. But support will gather as taxpayers realise that the demands on them will fall as the capital increases.
Beneficiaries would receive their income as of right but expenditure would be administered in a three-way partnership with a family carer, if any, and the state, normally represented by a dedicated social worker. The capital funds would be managed by professional investment managers alongside their commercial analogues.
Once we have provided for those who cannot operate in the economy income from the sovereign funds can be used to introduce a basic income for all. It is entirely right that this, rather than the income of working taxpayers, should be the source of the basic income.
Find the Chinese translation here for Guy Standing’s talk in China. The original English of the talk can be found below.
Throughout history, capitalism has evolved, changing character and changing the class structure defining each era. The changes in the 20th century can be understood by reference to what Karl Polanyi called the Great Transformation. Briefly, in his formulation, in the 19th century, mainly in Britain, there was an initial period in the evolution of industrial capitalism that was dominated by financial capital, in which old systems of distribution, regulation and social protection were dismantled, in what we would call the pursuit of a ‘free market economy’.
In Polanyi’s terminology, this was a period in which the economy was ‘dis-embedded’ from society, that is, out of control by civilising social forces. As a result, inequalities and economic insecurities multiplied until there was a systemic crisis, and in his words ‘a threat of the annihilation of civilisation’. This manifested itself in the Great Depression, and the rise of fascism and a dehumanised form of state socialism in the Soviet Union.
After the Second World War, there was an era in which the capitalistic economy was re-embedded in society through what is usually called welfare state capitalism, led by countries of western Europe, and welfare capitalism, mainly in the USA. There were many distinctive features of this period of capitalism, which we will not discuss here. However, most relevant for the narrative of this presentation, it was a period in which capital made concessions to the main working class, the proletariat.
It was the era of a brief triumph of social democracy. In return for accepting capital’s right to manage and control the accumulation process, the state pursued policies that shared the gains from economic growth between capital and labour while partially decommodifying labour. The state provided labour-based security, and a broadening array of non-wage state benefits, while capital provided non-wage enterprise benefits to employees. What should be called the social income of workers shifted steadily away from the money wage, as the value of non-wage benefits rose. As we know, similar policies were part of Leninism in the Soviet Union and the danwei ‘iron rice bowl’ policy in the China of the 1950s and 1960s.
The proletariat under capitalism were, in effect, provided with labour-based security against what are called contingency risks, such as unemployment, accidents and illness, and lifetime hazards, such as maternity and old-age. But this security was made strictly conditional on the performance of labour and the willingness to perform labour, or being a dependent person on somebody performing labour. So, it was really fictitious labour decommodification. If you did not provide full-time labour, you had no security, or what you had was determined by being dependent on a wage labourer.
Two problems became acute in the 1970s. Because the money wage had fallen to being a low percentage of total labour remuneration, there was no incentive to perform labour productively. This reached extreme form in the Soviet Union, in which workers had a joke, ‘They pretend to pay us, we pretend to work.’
The second problem was devastating for industrialised capitalistic economies. The welfare state capitalism model had in effect taken labour out of international trade. Countries producing competitive manufacturing commodities had similar levels of labour costs, with similar non-wage benefits, while developing economies had very low labour costs but were producing mainly complementary primary goods. That meant labour costs were not a major factor in international trade. But in the 1970s, this changed dramatically, with the emergence of export-oriented ‘newly industrialising countries’ (NICs), mainly in south-east Asia. For that and other reasons, welfare state capitalism experienced acute crisis. The embedded phase of Polanyi’s Great Transformation collapsed.
This led to the neo-liberal economics revolution, led by economists known as ‘the Chicago school’. Once again, advocates of capitalism were in ascendancy, advocating a ‘free market economy’, but really supporting financial capital and stronger state regulation of labour, designed to weaken the bargaining position of workers and to lower their social income. It was a period of labour re-commodification, in which non-wage benefits and social services were cut and in which social democratic political parties lost power.
But, as argued in my books, the ‘free market’ neo-liberalism was only a transitional phase. By the 1990s, financial capital was firmly in control, and a form of capitalism emerged that was the opposite of what the neo-liberals claimed they wanted. It is best described as global rentier capitalism. It was the triumph of private property rights, in which more and more of the income flowed to the owners of property – physical assets, financial assets and so-called intellectual property.
This new system came into full effect in 1994, when an international agreement was reached called TRIPS, the Trade-Related Aspects of Intellectual Property. This globalised the US system of intellectual property rights. It marked the hegemonic pinnacle of the United States. At that time, China was not included. It only joined the World Trade Organisation in 2001, after which China rapidly expanded as a rentier state, soon filing more patents and other forms of intellectual property rights, giving monopolistic profits to leading corporations and financial capital.
The point of most relevance to this lecture is that globalised rentier capitalism meant that more and more income flowed to property owners and less and less flowed to those who performed labour and work. Real wages stagnated or fell in industrialised capitalistic countries and income and wealth inequalities rose all over the world. Making all that worse was that governments gave huge subsidies and tax breaks to their major corporations to increase their competitiveness in export markets.
…and the class structure changed
Meanwhile, due to globalisation, an ongoing technological revolution and neoliberal labour and social policies, a new globalised class structure took shape. Every configuration of capitalism produces a new class structure, and it is a mistake of some Marxists to portray the class structure in dualistic terms, as if classes and the class structure are the same today as they were in Marx’s time in the 19th century.
A class can be defined in terms of three dimensions – distinctive relations of production, distinctive relations of distribution and distinctive relations to the state. Bearing that in mind, we may briefly describe the global class structure under rentier capitalism.
In descending order of average income and state power, at the top is the plutocracy, made up of a tiny number of billionaires, making most of their vast income from forms of property. Below them is an elite, mainly in managerial positions, but also gaining from property. Then there is a small group of independent self-employed, which I call proficians, making a lot of money but living insecurely. Then, there is a larger salariat – those with salaried employment, occupational pensions, houses and shares.
These four groups are defined in detail in my books. The crucial points for this lecture are that, first, all are recipients of rentier income, and second, all are objectively and emotionally detached from existing welfare states. They do not gain much from social policies and do not expect to need them. It is often overlooked that the salariat, as well as the plutocracy and elite, have done very well during the rentier capitalism era, gaining in particular from asset price inflation. The new class structure is not the “1% versus the 99%”, as too many commentators have claimed.
All this means that those top strata – perhaps accounting for 25% of the population in most countries – have little inclination to defend wages, labour standards or state benefits, unless they are driven by fear of losing their privileges as a result of a revolt from disadvantaged majority below them in the structure.
Below those groups in the evolving class structure is the old proletariat, for whom social democratic political parties and labour unions were built, and whose interests were advanced globally by the International Labour Organisation. The key points here for this discourse are that, first, the proletariat was subject to proletarianization, that is, habituated to the disciplines of stable full-time labour, and second, they experienced fictitious decommodification, in that the money wage shrank as a share of social income, with more non-wage benefits giving them labour security. As stated earlier, it was not real decommodification, since they were obliged to sell labour (effort and time) in order to obtain those entitlements, or be married to someone prepared to do so.
For the proletariat, the norm was and is to be in a stable full-time job. They were induced to have a form of false consciousness. Their political representatives wanted as many people as possible in full-time labour. They romanticised being in a job, promising Full Employment, and quietly resorting to what is known as ‘workfare’, that is, by denying benefits to anybody not providing labour. As socialists, they conveniently forgot that being in a job is being in a position of subordination, and failed to recall Marx’s depiction of labour in jobs as ‘active alienation’.
The norm of the proletariat’s relations of production was employment security, not occupational security, in that they have had to do what activity they are told to so. They have been exploited in workplaces and in labour time. As for their relations of distribution, those in the proletariat were never rent-recipients, having no income from property. But as a norm they were also not structurally exploited by rent mechanisms.
This leads to the emerging mass class of rentier capitalism, the precariat. This is not an ‘under-class’, which is a category cut off from society. The precariat’s distinctive relations of production include having unstable, insecure labour, having to do a lot of work that is not labour, including work for the state, having no occupational or organisational narrative to give to themselves, and being exploited and oppressed off workplaces and outside labour time as much as within them.
Many are being drawn into what in the economics literature is called ‘platform capitalism’, as ‘concierge’ workers or as ‘cloud taskers’, controlled and manipulated by apps and other labour brokers. Above all, they are being habituated to precariatisation – the opposite of proletarianisation, that is, pressured to accept and adapt to a life of unstable labour without a secure occupational identity. The nearest equivalent in China is the vivid idea of ‘the ant tribe’.
The precariat’s relations of distribution are distinctive. First, they must try to survive solely on low, volatile and uncertain money wages, with few if any non-wage benefits or assured state benefits. Second, they are systematically subject to exploitation by rental mechanisms, living constantly on the edge of unsustainable debt. The insecurity they experience is unlike that of the proletariat, being characterised by chronic uncertainty and fragility in the context of unpredictable but common shocks to their lives.
That is bad enough. However, it is the distinctive relations to the state that most define the precariat. The primary antagonist of the precariat is the state, rather than capital directly. The reality is that they are losing or not gaining the rights and entitlements of citizens. Above all, they are reduced to being supplicants, dependent on the discretionary benevolence of landlords, employers, parents, charities and strangers, hoping they will show them pity. The etymological root of precariousness, from the Latin, is ‘to obtain by prayer’. The precariat are almost like beggars; they must rely on people’s charity. They have no secure rights, and so experience constant insecurities.
It is important to emphasise that the precariat is a class, in that capital and the state want it to exist as a functional part of the productive system. But below the precariat is a huge and growing lumpen-precariat, an ‘underclass’, consisting of millions of people living and dying in the streets prematurely, from social illnesses, opioids and suicidal depression. The underclass represents a threat to the precariat. It reminds them that unless they conform to the new norms, they could fall into an even worse existence.
The precariat is the core working class of the 21st century. But it is important to emphasise that the precariat is a class-in-the-making not yet a class-for-itself. What this means is that, whereas members of the precariat are conscious of the conditions that define themselves, they are not yet united in having a common vision of what type of transformed society they want. Indeed, the precariat consists of three groups.
The first can be called Atavists. These are people who came from old proletarian families or communities and who look back to a real or imaginary life of labour security. They tend to be relatively low-educated, and want to recover the Past. This group has tended to support neo-fascist or populist politicians, like Donald Trump, who promise to bring back some imaginary glorious Yesterday.
The second can be called Nostalgics. These are mostly migrants and racial minorities, who feel they do not have a home anywhere. They do not have a Present, a Here-and-Now. They will not support neo-fascists or populists, but feel and are dis-enfranchised, left out of society. There are a huge number of people in this group, and from time to time they indulge in ‘days of rage’.
The third faction in the precariat can be called Progressives. These are mainly the young and educated, who were promised a Future if they went to university or college, but who come out with no Future other than the prospect of persistent debt and uncertainty. They too will not support a neo-fascistic agenda. But across the world they are looking for a new Future.
It is this third group that could be the vanguard of a new progressive politics. The reason why they are a new dangerous class is that they do not identify with either capital or labour. They do not suffer from a false consciousness, of believing that an ideal situation is to be in full-time jobs. Of course, most do want jobs, out of necessity. But they see jobs as instrumental, not defining their lives, identities or aspirations. We must appreciate that the precariat are not just ‘victims’. They are also active and are seeking an alternative reality to what is the norm of today.
This is behind the new phenomenon in China and elsewhere of ‘lying flat’, simply not conforming to the norms imposed by capitalism, norms that say people should strive to be successful economically and should labour hard in the hope or expectation of upward social mobility. Political leaders must respond to the precariat’s sense of agency and their aspirations.
The Age of Uncertainty
The precariat is growing in size in the context of an unstable global economy, in which the main feature is unpredictable uncertainty. This is made more severe by a unique combination of historical forces. Capitalism has always been unstable, as Marx first made clear. But he could not have anticipated the way today’s rentier capitalism has coincided with a seismic technological revolution and an ecological crisis, in which financial crises, natural disasters and pandemics are increasingly widespread and global in character.
We are living in a transformational moment, a time of constant crisis, in which, to recall Karl Polanyi’s assessment of the 1920s, the world could either lurch into a dark night of authoritarianism, philistinism and neo-fascism or it could make a decisive turn into a new age of Enlightenment. At the moment, the first seems more likely. But it can be averted.
The key point on which to concentrate is that we are living in an age of chronic uncertainty, in which crises pile into one another, plunging masses of people in almost every country deeper into social and economic insecurity, impoverishment, stress and ill-health.
There was the financial crash of 2008, followed by more than a decade of ‘austerity’ in western countries (when state benefits and public social services were severely reduced), a series of six pandemics just since the beginning of the century culminating in Covid, with more to follow. And now a ‘cost-of-living’ crisis as inflation surges, exposing more people to unsustainable pressures. In the background are disgusting wars that are little more than neo-colonial land grabbing. If we are not scared by all that, we should be.
In 2007, a Lebanese-American financier Nassim Taleb coined the term ‘black swans’ to designate social and economic shocks that are rare, unpredictable and have devastating consequences. It was a good metaphor. Most swans are white; it is a shock to see a black one. However, today social and economic shocks are not rare at all. But they are uncertain in terms of when, where and why they occur and who will be adversely affected. As such, you and I cannot be confident that we will not be among the victims. Most people feel vulnerable.
There is something else too. It looks as if a growing proportion of the population will be affected by the shocks. It was predicted, for example, that two-thirds of the population of Britain would suffer from fuel-related hardship during the winter of 2022-2023, bringing more deaths and ill-health. That is what has happened, resulting in more homelessness, more queuing outside ‘food banks’ (places where food donations are given out to the poor) and more debt. And, of course, Britain is not alone. Everywhere, natural disasters, such as extreme weather events, hit numerous whole communities, and being in a job these days is far from a guarantee of escaping poverty or economic insecurity.
Three deductions should flow from this bleak scenario. First, more rapid economic growth will not overcome the threats; it could merely accelerate global warming and the existential crisis. Second, the old social policies are not valid for tackling the new crises. Third, there is an unprecedented need to build societal Robustness (immunity to shocks) and societal Resilience (the ability to cope with and recover from shocks), based on a new income distribution system and a new social protection system. ‘Targeting’ assistance on a minority would be futile and inequitable, if only because it is a majority who are actually vulnerable.
This is the modern reality. Yet there is an awful hesitancy among politicians. It appears as if even nominally socialistic parties are sleepwalking into self-defeating timidity, bringing to mind Gramsci’s chilling aphorism written from prison in 1930:
‘The crisis consists precisely in the fact that the old is dying and the new cannot be born; in this interregnum a great variety of morbid symptoms appear.’
Appeasement is in the air. So-called leftish political parties criticise the plutocracy, and yet accept their largesse in the form of donations and media support. Their leaders take every opportunity to tell ‘business’ that it will be safe in their hands. In the west, the political landscape is occupied by social democratic ‘think tanks’, exuding respectability, seeking ‘relevance’ and eagerly expressing ‘moderation’, granting them continuing access to benevolent ‘donors’. Governments are reacting to events, not being prepared to control them.
There is a fear of the grand narrative or vision of the Future, and a willingness to play a game with rules set by the rulers, the financiers and the plutocracy. That must end.
Basic Income: Anchor of Freedom, Security and Eco-Socialism
So, in China and in all significant countries, it should be clear that the old income distribution system has broken down – the labour share of income has fallen, the precariat has grown and will become more restless, alienated, insecure and angry unless structural change takes place – and there will be more ecological and economic crises, and more pandemics.
It is a transformational moment. It is a time for a new Manifesto, not the old Communist Manifesto of 1848, but a Precariat Manifesto. There is no time in this lecture to consider all elements in such a Manifesto. I want to conclude by just considering one fundamental policy, which almost every country could afford. And I want to argue that its justification is philosophically grounded.
The proposal is that everybody in society should be provided by the state with a modest basic income, a monthly amount paid individually, without behavioural conditions, paid regardless of income, wealth, work status, marital status or gender. It should be paid equally to men and since the intention would be to give each resident citizen and equal ‘share’ of public wealth, strengthening social solidarity. The level of basic income would be set by a government-appointed but administratively independent council, and could be paid from a Commons Capital Fund, a form of sovereign wealth fund, as elaborated in my recent books.
There are three philosophical rationales for a basic income. The first is that it is a matter of common justice. The income and wealth of all of us in society are determined mainly by the contributions of many generations of our ancestors. But it is impossible to know whose ancestors contributed more or less. If we allow for the private inheritance of private wealth, as every society does, then we could see a basic income as a form of common dividend, a share of inherited public wealth.
In addition, all societies were built on the commons, which belong to all of us equally – the land, sea, seabed, the natural resources and the social amenities built by past generations. Karl Marx was radicalised in the 1840s not by anger at exploitation in capitalistic factories or mines but by seeing how the commons were being taken away from the peasants and other commoners.
In every country, over the centuries elites and commercial interests have taken the commons, depriving commoners of their heritage. The demand for a basic income is a demand for compensation for that deprivation.
A basic income would also be a matter of inter-generational justice. In every country there are areas where economic growth and capital accumulation have been more rapid than elsewhere. But often, areas of past growth become areas of decay and backwardness, whereas the wealth was taken elsewhere. An equal basic income paid to everybody across the country would equalise the gains and actually raise living standards in poorer areas relative to richer areas, reducing income inequality.
A basic income would also be an instrument of ecological justice. The rich cause far more pollution and greenhouse gas emissions than the poor. But the poor suffer much more from pollution, which damages health and living standards. Every country needs to raise taxes on carbon and fossil fuels more generally. This will only be politically feasible if it is guaranteed that the revenue is recycled as part of the basic income.
It would also be an instrument of what should be called compassion justice. Instead of reducing citizens to supplicants, relying on state charity in times of emergency or relying on other forms of charity, each citizen would have an equal economic right. In other words, a basic income would reduce the role of the state as charity provider, which should surely be an objective of any socialist.
A basic income would also be an instrument of work justice. Under capitalism and old-stye state socialism, only the performance of labour has been regarded as deserving of remuneration by a money wage. This is sexist and absurd. The performance of care work, done mostly by women, is just as productive – it is reproductive – and in ageing societies is becoming even more important as contributing to a Good Society. A basic income would encourage and reward care work and community work on which society depends.
The second ethical or philosophical justification for a basic income is that it would be an instrument for promoting freedom. Most social thinkers, not just Marxists, claim to be in favour of freedom. But freedom requires assured access to material resources. There are three forms of freedom that a basic income would strengthen.
First, there is what can be called libertarian freedom. This is the freedom that is what neo-liberals and other capitalist advocates emphasise – the freedom to choose. The trouble is that is meaningless or insulting if people are poor or chronically insecure, in which case they have to do whatever is necessary in order to survive. The freedom to say “No” to an exploitative employer or landlord can only exist if the person has access to material resources with which to survive.
Second, there is what should be called liberal freedom. This is more interesting for a Marxist. It is the freedom to be moral, the freedom to take decisions that one believes are morally consistent with one’s values and culture. Again, unless a person has basic income security, they cannot easily take the moral course of action. But the state should wish to strengthen its citizens capacity to be moral.
Third, a basic income would strengthen republican freedom. This is the freedom from arbitrary interventions in a person’s decision-making. A person is not free if she has to seek approval from a husband or father or other figure of authority, even if that person is a very benevolent person. A person is only really free if they can make decisions themselves, whether or not others approve.
So, a basic income would strengthen all three forms of freedom. It remains to consider the third ethical or philosophical justification for basic income. And this is perhaps the most distinctly relevance for our era. A basic income would promote basic security.
Basic security is a fundamental human need. It is also what economists call a public good, in that if one person has it, that does not deprive others from having it. Indeed, I would call it a superior public good, in that if everybody has basic security, the whole community is likely to gain.
But we should distinguish basic security from total security. If you are too secure, you are likely to become careless or indolent. What is needed is basic security so that you know that you will be able to survive even if you have an accident, an illness or make a mistake in your life. And psychologists have shown that unless a person has basic security, their mental capacity declines, their intelligence actually drops and their capacity to make rational decisions drops. Seen that way, it is unfair of the state to expect people to behave with a sense of social responsibility if its people are economically insecure. A basic income responds to all that.
And here we come to the crucial points of most relevance in this age of uncertainty. Throughout the 20th century, social policy was built on the presumption that the state would provide protection after an adverse event hit somebody, such as unemployment or an illness, for which a probability of it occurring could be calculated and a rough estimate of the likely cost could be calculated. But today every part of the world is struggling with chronic uncertainty. People live in fear, feeling a new shock will hit them and their community at any time, but not knowing in advance how it will affect them and if they will be able to cope and recover.
In such circumstances, we need a system of ex ante social protection, that is, a full guarantee that basic security will exist. A basic income is the only way to provide such protection. Of course, it is not sufficient in itself, but it is necessary as an anchor of a Good Society.
Besides the three philosophical justifications – justice, freedom and security – a basic income is also justifiable economically. It could provide an automatic macro-economic stabiliser, that is, it could be adjusted upwards in times of economic crisis and downwards in times of economic boom, or at least have a component that could be adjusted in that way.
And there is evidence of its positive effects from basic income experiments. This speaker has been fortunate enough to be able to help put into practice a policy in which he believes. Experiments, using independent objective methods, have been done in which thousands of peoples from very different types of community have been provided with basic incomes, with the results being monitored over several years. They have been done in countries as different as Canada, India, the USA, Spain and Kenya.
Everywhere the results have been broadly similar. Basic income results in improvements in health, particularly mental health. In low-income communities in particular, it results in better nutrition, most notably for young children. It results in improved attendance in school and fewer drop-outs from school. It has an emancipatory effect for women. And, contrary to critics, it results in an increase in work, not less, and in increased productivity in work. And it results in a reduction in income inequality, not just because the amount is proportionately more for low-income people but because it enables the lower-income people to increase their economic activity. Perhaps most encouragingly of all, if all members of a community are provided with basic incomes, that induces a strengthening of social solidarity.
Basic income is not a panacea. But it an imperative if society is to experience a reduction in all the ills of chronic economic and social uncertainty. In his speeches, President Xi has said dozens of times that income inequality must be reduced in China. In other parts of the world similar sentiments are expressed. Providing a basic income would be a powerful way of reducing the inequalities that could otherwise become explosive over the next decade. Let us promote it.
Photo: Ye Jiabin and Guy Standing
Throughout history, capitalism has evolved, changing character and changing the class structure defining each era. The changes in the 20th century can be understood by reference to what Karl Polanyi called the Great Transformation.[i] Briefly, in his formulation, in the 19th century, mainly in Britain, there was an initial period in the evolution of industrial capitalism that was dominated by financial capital, in which old systems of distribution, regulation and social protection were dismantled, in what we would call the pursuit of a ‘free market economy’.
In Polanyi’s terminology, this was a period in which the economy was ‘dis-embedded’ from society, that is, out of control by civilising social forces. As a result, inequalities and economic insecurities multiplied until there was a systemic crisis, and in his words ‘a threat of the annihilation of civilisation’. This manifested itself in the Great Depression, and the rise of fascism and a dehumanised form of state socialism in the Soviet Union.
[i] K.Polanyi, The Great Transformation: The Political and Economic Origins of Our Time (New York. Farrar and Rinehart, 1944).
To read the full report in English, click here.
To read the translation to Mandarin Chinese, click here.
[Tu jest wideo, które podsumowuje następujące informacje w 8 minut.]
Nie, idei bezwarunkowego dochodu podstawowego nie można znaleźć w Utopii Thomasa More’a. Nie sformułował go też po raz pierwszy Thomas Paine. O ile nam wiadomo, po raz pierwszy zaproponował ją na poziomie lokalnym Thomas Spence pod koniec XVIII wieku, a na poziomie krajowym Joseph Charlier w połowie XIX wieku. Był przedmiotem krótkotrwałych debat narodowych w Anglii około 1920 roku i w Stanach Zjednoczonych około 1970 roku. Pojawił się ponownie w Europie Zachodniej około 1980 roku i powoli rozprzestrzeniał się, aż od 2016 roku zyskał popularność na całym świecie.
Idea minimalnego dochodu gwarantowanego przez rząd wszystkim członkom danej społeczności jest znacznie starsza niż bardziej konkretna i bardziej radykalna idea Bezwarunkowego Dochodu Podstawowego. Wraz z nadejściem Renesansu zadanie dbania o dobro ludzi ubogich przestało być uważane za wyłączną domenę Kościoła i jednostek charytatywnych. Część tzw. humanistów zaczęła zajmować się ideą minimalnego dochodu w postaci pomocy publicznej. W drugiej części Utopii Thomasa More’a (1478-1535), opublikowanej w Louvain w 1516 roku, portugalski podróżnik Raphael Nonsenso, który rzekomo spotkał More’a na centralnym placu miasta Antwerpia, opisał słynne instytucje, które obserwował podczas wizyty na wyspie Utopia. Wszyscy mieszkańcy Utopii mają dostęp do odpowiednich środków utrzymania w naturze, połączonych z obowiązkową pracą. Nie kwalifikuje się to jako bezwarunkowy dochód podstawowy. Co więcej, More twierdzi, że jego uznanie tych instytucji za wystarczająco fascynujące, aby spisać ich opis, nie oznacza, że je popiera. Najbliżej poważnej propozycji w tym kierunku można znaleźć w części I Utopii. Raphael Nonsenso opowiada tam rozmowę, którą miał z Johnem Mortonem, arcybiskupem Canterbury. Twierdził, że zapewnienie środków do życia biednym byłoby mądrzejszym sposobem walki ze złodziejstwem niż skazanie złodziei na śmierć, co miało nieprzyjemny efekt uboczny w postaci zwiększenia wskaźnika morderstw:
Thomas More
„Kiedyś jadłem obiad z kardynałem, kiedy był tam pewien angielski prawnik. Zapomniałem, jak ten temat się pojawił, ale z wielkim entuzjazmem mówił o surowych środkach, jakie podjęto wówczas przeciwko złodziejom. „Wieszamy ich wszędzie” – powiedział. „Widziałem aż dwudziestu na jednej szubienicy. I to jest dla mnie dziwne. Biorąc pod uwagę, jak niewielu z nich uchodzi na sucho, dlaczego wciąż nęka nas tak wielu rabusiów?” „Co w tym dziwnego?” – zapytałem – bo nigdy nie wahałem się swobodnie mówić przed kardynałem. „Ta metoda postępowania ze złodziejami jest zarówno niesprawiedliwa, jak i niepożądana. Jako kara jest zbyt surowa, a jako środek odstraszający jest dość nieskuteczna. Drobna kradzież nie jest wystarczająco zła, by zasłużyć na karę śmierci. I żadna kara na ziemi nie powstrzyma ludzi przed kradzieżą, jeśli jest to ich jedyny sposób na zdobycie jedzenia. Pod tym względem wy, Anglicy, jak większość innych narodów, przypominacie mi tych niekompetentnych nauczycieli, którzy wolą chłostać swoich uczniów niż ich uczyć. Zamiast narzucać te okropne kary, o wiele bardziej celowe byłoby zapewnienie każdemu środków do życia, tak aby nikt nie był pod przerażającą koniecznością zostania najpierw złodziejem, a potem trupem. Wbrew fantazyjnemu opisowi instytucji Utopii fragment ten można rozumieć jako odzwierciedlający poglądy More. Ale nic w nim nie wskazuje na to, że środki utrzymania (proventus vitae) mają być zapewniane poprzez świadczenia finansowane ze środków publicznych, nie mówiąc już o wszystkich. A późniejszy fragment raczej sugeruje, że wzrost aktywności gospodarczej załatwi sprawę.
Jest to jednak bliski przyjaciel Thomasa More’a, którego można uznać za prawdziwego ojca idei publicznie zarządzanego systemu dochodu minimalnego, przodka wielu dzisiejszych krajowych systemów pomocy publicznej, a tym samym prawdopodobnie również kluczowego kroku na drodze do bezwarunkowego dochodu podstawowego. Kolega humanista Johannes Ludovicus Vives (1492-1540) jako pierwszy opracował szczegółowy schemat i rozwinął na jego rzecz wyczerpujące argumenty, oparte zarówno na rozważaniach teologicznych, jak i pragmatycznych. Urodził się w Walencji w rodzinie nawróconych Żydów. Opuścił Hiszpanię w 1509, aby uciec przed inkwizycją, studiował w Paryżu na Sorbonie, ale wkrótce miał dość panującej w Paryżu w tym czasie konserwatywnej filozofii scholastycznej i przeniósł się do Brugii w 1512, a w 1517 do Louvain, jednego z głównego ośrodka ruchu humanistycznego, gdzie został zwerbowany przez Erazma do nowo założonego Collegium Trilingue. Uczył krócej w Corpus Christi College w Oksfordzie, ale większość swojego dorosłego życia spędził w Brugii, gdzie jego posąg można zobaczyć na brzegu jednego z głównych kanałów. W broszurze poświęconej burmistrzowi Brugii z 1526 r. zatytułowanej De Subventione Pauperum (O pomocy ubogim) zaproponował, aby władzom miejskim powierzyć obowiązek zapewnienia minimum egzystencji wszystkim jego mieszkańcom, a nie ze względów sprawiedliwości, ale w celu skuteczniejszego wykonywania moralnie wymaganej miłości. Program pomocy byłby ściśle ukierunkowany na ubogich. Rzeczywiście, to ze względu na ich zdolność do skuteczniejszego namierzania ich, urzędnicy publiczni powinni być odpowiedzialni za pomoc w gorszej sytuacji. Aby mieć prawo do publicznej dobroczynności, musi on zasłużyć na pomoc, jaką otrzymuje, udowadniając swoją gotowość do pracy:
„Nawet ci, którzy roztrwonili swoje fortuny na rozwiązłe życie – poprzez gry hazardowe, nierządnice, nadmierny luksus, obżarstwo i hazard – powinni otrzymać jedzenie, ponieważ nikt nie powinien umierać z głodu. Należy im jednak przydzielać mniejsze racje żywnościowe i bardziej uciążliwe zadania, aby mogli być przykładem dla innych. […] Nie wolno im umrzeć z głodu, ale muszą czuć jego głód”. Bez względu na źródło ubóstwa od biednych oczekuje się pracy. „Nawet starym i głupim powinno być możliwe wykonanie pracy, której mogą się nauczyć w ciągu kilku dni, takiej jak kopanie dziur, zdobywanie wody lub noszenie czegoś na ramionach”. Celem wymagania takiego wysiłku od beneficjentów programu jest po części zmuszenie ich do wniesienia wkładu w finansowanie tego ostatniego. Ale trzeba też upewnić się, że „będąc zajęci i pochłonięci swoją pracą, powstrzymują się od niegodziwych myśli i czynów, w które by się angażowali, gdyby byli bezczynni”. Rzeczywiście, troska ta powinna konsekwentnie rozciągać się na bogaczy urodzonych: cesarz Justynian miał rację, według Vivesa, „nakładając prawo, które zabraniało każdemu spędzania życia w bezczynności”. Jeśli biedni nie mogą być pasożytami, dlaczego bogaci mogliby?
W dwóch punktach Vives przewiduje pewne spostrzeżenia, które pokierują późniejszych myślicieli w kierunku dochodu podstawowego. „Wszystkie te rzeczy, które Bóg stworzył, umieścił w naszym wielkim domu, na świecie, nie otaczając ich murami i bramami, aby były wspólne dla wszystkich Jego dzieci”. A zatem, jeśli nie pomaga potrzebującym, ten, kto przywłaszczył sobie niektóre dary natury, „jest tylko złodziejem potępionym przez prawo naturalne, ponieważ zajmuje i zatrzymuje to, czego natura nie stworzyła wyłącznie dla siebie”. Co więcej, Vives twierdzi, że ulga powinna nadejść „zanim potrzeba wywoła jakieś szalone lub niegodziwe działanie, zanim twarz potrzebującego zarumieni się ze wstydu… Dobrodziejstwo, które poprzedza trudną i niewdzięczną konieczność proszenia, jest przyjemniejsze i bardziej godne podziękowania”. Ale wyraźnie odrzuca bardziej radykalny wniosek, że byłoby jeszcze lepiej, gdyby „prezent został złożony, zanim pojawiła się potrzeba”, co dokładnie osiągnąłby odpowiedni Dochód Podstawowy.
Apel Vivesa najprawdopodobniej zainspirował plan wprowadzony kilka lat później przez flamandzką gminę Ypres. Przyczynił się również do inspirowania początkującego myślenia i działania na temat form pomocy ubogiej, od szkoły w Salamance Francisco de Vitoria i Domingo de Soto (od 1536 r.) po angielskie prawa ubogich (od 1576 r.). Mniej zapamiętane niż jego przyjaciół i obrońcy Erasmus i Mora, pionierskie myślenie Vivesa na temat państwa opiekuńczego zostało niedawno odkryte na nowo.
Jest również pamiętany w swojej Alma Mater, Uniwersytecie w Louvain: Kamień z jego domu został wkomponowany w ścianę „Universitaire Halle”, w której mieści się rektorat na starym mieście w Leuven. A sala posiedzeń Krzesła Hoovera w nowym mieście Louvain-la-Neuve, gdzie Collectif Charles Fourier spotkał się w latach 1984-86, aby omówić Dochód Podstawowy i zorganizować spotkanie założycielskie Europejskiej Sieci Dochodu Podstawowego, została nazwana „Salle VIves”.
Traktat Vivesa jest pierwszym systematycznym wyrazem długiej tradycji myślenia społecznego i reform instytucjonalnych skoncentrowanych na publicznym okazywaniu współczucia za pomocą zorganizowanych przez rząd programów opartych na sprawdzaniu zasobów, skierowanych do ubogich. Mimo trudności i wątpliwości, jakie budziło działanie praw ubogich, myśliciele nouveau régime uczynili z pomocy publicznej istotną funkcję rządu. I tak Monteskiusz w L’Esprit des Lois (1748): „Państwo jest winne wszystkim swoim obywatelom bezpieczną egzystencję, żywność, odpowiednie ubrania i sposób życia, który nie szkodzi ich zdrowiu”. Ten sposób myślenia ostatecznie doprowadził do ustanowienia kompleksowych, finansowanych ze środków krajowych systemów gwarantowanego dochodu minimalnego w coraz większej liczbie krajów, ostatnio we włoskim reddito di cittadinanza (2019) i hiszpańskim ingreso minimo vital (2020).
Jednak pod koniec XVIII wieku pojawił się inny pomysł, który miał odegrać jeszcze większą rolę w łagodzeniu biedy w całej Europie. Pierwszą znaną osobą, która naszkicowała tę ideę, jest matematyk, filozof i działacz polityczny Antoine Caritat, markiz de Condorcet (1743-1794). Po odegraniu znaczącej roli w rewolucji francuskiej, zarówno jako dziennikarz, jak i członek Konwentu, Condorcet został skazany na karę śmierci. W ukryciu napisał swoje najbardziej systematyczne dzieło, Esquisse d’un tableau historique des progrès de l’esprit humain (opublikowane pośmiertnie przez wdowę po nim w 1795), którego ostatni rozdział zawiera krótki szkic tego, jak mogłoby wyglądać ubezpieczenie społeczne oraz jak może zmniejszyć nierówności, niepewność i ubóstwo.
The Marquis de Condorcet
„Istnieje zatem przyczyna nierówności, zależności, a nawet nędzy, która nieustannie zagraża najliczniejszej i najbardziej aktywnej klasie naszych społeczeństw. Pokażemy, że możemy ją w dużej mierze usunąć, zabezpieczając tym, którzy dochodzą do starości ulgę, która jest efektem tego, co zachowano, ale powiększoną o oszczędności tych indywidualnych osób, które się złożyły, ale umarły, zanim nadszedł czas, aby zebrać owoce; wykorzystując podobne odszkodowanie w celu zapewnienia kobietom i dzieciom, w momencie utraty mężów lub ojców, środków na tym samym poziomie i nabytych za tę samą cenę, niezależnie od tego, czy dana rodzina została dotknięta przedwczesną śmiercią, czy też mogłaby zachować głowę rodziny na dłużej; wreszcie dając tym dzieciom, które dorosły do samodzielnej pracy i założyły nową rodzinę, przewagę kapitału wymaganego do rozwoju ich działalności i zwiększonego w wyniku śmierci niektórych zbyt wcześnie, by móc się nim cieszyć. Ideę tej metody zawdzięczamy zastosowaniu rachunku różniczkowego do prawdopodobieństw życia i inwestowaniu pieniędzy. Ta ostatnia została już z powodzeniem zastosowana, ale nigdy na taką skalę i z różnorodnością form, które czyniłyby ją naprawdę użyteczną, nie tylko dla garstki jednostek, ale dla całej masy społeczeństwa. Zwolniłoby to tych ostatnich od okresowego bankructwa dużej liczby rodzin, tego niewyczerpanego źródła korupcji i nędzy”.
This distinct idea will end up shaping, one century later, the development of Europe’s massive social insurance systems, starting with Otto von Bismarck’s old age pension and health insurance schemes for the industrial labour force of unified Germany (from 1883 onwards). Though not targeted to the poor and involving massive transfers to the non-poor, these systems soon started having a huge impact on poverty as their development quickly dwarfed public assistance schemes and relegated them to a subsidiary role. In one way, social insurance brought us closer to Basic Income than public assistance, as the social benefits it distributed were not prompted by compassion, but by an entitlement, based in this case on the premiums paid into the insurance system. In another way, however, it took us away from Basic Income, precisely because entitlement to the benefits is now based on having paid (or having had one’s employer paying) enough contributions in the past, typically in the form of some percentage of one’s wage. For this reason, unlike the most comprehensive versions of public assistance, even the most comprehensive forms of social insurance cannot provide a guaranteed minimum income.
Jednak to ten sam markiz de Condorcet, który jako pierwszy pokrótce wspomniał, w kontekście swoich rozważań na temat ubezpieczeń społecznych, ideę świadczenia nieograniczonego ani do biednych (zasługujących na nasze współczucie), ani do ubezpieczonych (uprawnionych). do rekompensaty w przypadku zrealizowania ryzyka), a mianowicie idei „dania tym dzieciom, które dorosną do samodzielnej pracy i założą nową rodzinę, korzyści w postaci kapitału potrzebnego do rozwoju ich działalności”. Nie wiadomo, czy sam Condorcet powiedział lub napisał cokolwiek innego na ten temat, ale jego bliski przyjaciel i członek Konwentu Thomas Paine (1737-1809) rozwinął tę ideę znacznie bardziej szczegółowo, dwa lata po śmierci Condorceta, w pamiętniku zaadresowany do Directoire, pięcioosobowego organu wykonawczego, który rządził Francją przez większość okresu oddzielającego ścięcie Robespierre’a od dojścia do władzy Napoleona.
Thomas Paine
„Jest to stanowisko, którego nie należy kwestionować, pisze, że ziemia w swoim naturalnym, nieuprawianym stanie była i zawsze byłaby wspólną własnością rasy ludzkiej”. Gdy ziemia jest uprawiana, „jest to tylko wartość ulepszeń, a nie sama ziemia, to znaczy własność indywidualna. Każdy właściciel ziemi uprawnej jest więc winien społeczności rentę gruntową (bo nie znam lepszego terminu na wyrażenie tej idei) za ziemię, którą posiada; i to właśnie z tego czynszu gruntowego fundusz zaproponowany w tym planie ma wyemitować”. Z tego funduszu „każdej osobie, która osiągnie wiek dwudziestu jeden lat, zostanie wypłacona suma piętnastu funtów szterlingów, jako częściowe odszkodowanie za utratę jej naturalnego dziedzictwa, przez wprowadzenie systemu własności ziemskiej. A także suma dziesięciu funtów rocznie, za życia, dla każdej żyjącej obecnie osoby w wieku pięćdziesięciu lat i dla wszystkich innych, jak dojdą w tym wieku”. Płatności, jak twierdzi Paine, powinny być dokonywane „każdej osobie, bogatej lub biednej”, „ponieważ zastępują one naturalne dziedzictwo, które jako prawo należy do każdego człowieka, poza własnością, którą mógł stworzyć, lub odziedziczone po tych, którzy to zrobili”
Ta idea równego podstawowego obdarowania, które otrzymują wszyscy w wieku dorosłym, powracała od czasu do czasu, na przykład w pismach francuskiego filozofa politycznego François Hueta. W Le Règne social du christianisme (1853) zaproponował, aby wszyscy młodzi ludzie otrzymali darowiznę finansowaną z podatków całej tej części ziemi i innej własności, którą sam otrzymał spadkobierca. Ta idea powszechnego wyposażenia została wznowiona przez profesorów Yale Law School, Bruce’a Ackermana i Anne Alstott (The Stakeholder Society, 1999), połączoną również, jak to uczynił Paine, z powszechną emeryturą podstawową, ale już nie usprawiedliwioną powszechną własnością ziemi, ale przez bardziej wszechstronną koncepcję sprawiedliwości jak i równości szans. Niedawno pomysł ponownie podchwycili m.in. ekonomiści Anthony Atkinson (Inequality, 2015) i Thomas Piketty (Capital et idéologie, 2020).
Podczas gdy nie można powiedzieć, że Thomas Paine opowiadał się za prawdziwym dochodem podstawowym przez całe życie, jego rodak Thomas Spence (1750-1814) zdecydowanie tak. W broszurze wydanej w 1796 roku pod tytułem The Meridian Sun of Liberty twierdzi, podobnie jak Paine, że wszyscy mają jednakowe prawo do ziemi. Dlatego „ziemia ze wszystkim, co do niej należy, w każdej parafii staje się własnością korporacji lub parafii”. Czynsz za ten grunt powinien być przeznaczony na pokrycie różnych wydatków publicznych. A to, co pozostało — około jednej trzeciej, uważa Spence — należy podzielić równo „pomiędzy całą liczbę dusz, mężczyzn i kobiet, żonatych i samotnych w parafii, od jednodniowego niemowlęcia do drugiego niemowlęcia o oszronionych włosach”. Ta broszura jest prezentowana jako tekst wykładu wygłoszonego po raz pierwszy w 1775 r., ale żadna ze znalezionych wcześniejszych wersji nie zawiera jednoznacznej obrony bezwarunkowego dochodu. Jednak równie wyraźną obronę można znaleźć w Prawach niemowląt, które Spence opublikował w 1997 roku, z załącznikiem zawierającym ostrą krytykę bardziej skąpej propozycji Paine’a. Szacuje się, że kwartalna równowartość wyniesie dwie trzecie dochodów z czynszu dzierżawnego z całej ziemi, i ponownie mocno podkreśla się jej powszechność: powinna ona przysługiwać „wszystkim żyjącym duszom w parafii, czy to mężczyźnie, czy kobietom; żonaty czy wolny; legalne lub nielegalne; od jednego dnia do skrajnego wieku; nie czyniąc rozróżnienia między rodzinami bogatych rolników i kupców a rodzinami biednych robotników i mechaników”.
Podobnie jak Paine i Spence, ekscentryczny i płodny francuski pisarz Charles Fourier (1772-1837), jeden z radykalnych wizjonerów, których Marks i Engels nazwali „utopijnymi socjalistami”, przekonywali, że równe prawo do ziemi i jej zasobów uzasadnia jakąś formę dochodu gwarancja. Jak ujął to w La Fausse Industrie (1836), „jeśli cywilizowany porządek pozbawia człowieka czterech gałęzi korzystania z naturalnych dóbr: łowiectwa, rybołówstwa, zbierania i wypasu, które składają się na pierwsze prawo, to klasa, która zagarnęła ziemię, jest jej to winna. Z tego, co pisze w Le Nouveau Monde Industriel et Sociétaire (1829) czy w La Fausse Industrie, jasno wynika, że to minimum powinno być zabezpieczone w naturze. Jako miłośnik szczegółów wspomina m.in., że obejmowałoby to trzy skromne posiłki dziennie. I po jednym zestawie ubrań na każdą z trzech (sic!) pór roku. Ale jest też jasne, że powinno to być wolne od zobowiązań, co prowadziłoby do radykalnej poprawy jakości pracy: „Ponieważ masy, po zagwarantowaniu im obfitego minimum, chciałyby pracować tylko trochę lub wcale , trzeba by odkryć i zorganizować reżim atrakcyjnego przemysłu, który gwarantowałby, że ludzie będą nadal pracować pomimo dobrego samopoczucia.”
Charles Fourier
Znacznie mniej oczywiste jest to, czy zdaniem Fouriera to minimum powinno być rozdzielone na wszystkich. Większość istotnych fragmentów sugeruje, że ma na myśli zaopatrzenie kompensacyjne skierowane do ubogich. Jednak w przedmowie do Le Nouveau Monde industriel et sociétaire (1829) jest jeden fragment, w którym mówi o „obfitym minimum” „przekazywanym” („avancé”) wszystkim. Można oczekiwać, że ta zaliczka zostanie zwrócona („odpłata”) dzięki bardzo atrakcyjnej i lukratywnej pracy dzięki „metodzie sprawiedliwego podziału, która przydziela każdemu człowiekowi, kobiecie lub dziecku trzy dywidendy związane z ich trzema wydziałami przemysłowymi: Kapitał, praca i talent”.
This is the passage which is at the source of the first appearance of the concept of Universal Basic Income in respected academic literature, namely in the discussion of Fourierism that John Stuart Mill added to the second edition (1849) of his Principles of Political Economy. This discussion unambiguously ascribes to Fourierism the proposal of a non-means-tested Basic Income:
John Stuart Mill
„Najzręczniej połączonym i najbardziej przewidującym obiekcje ze wszystkich form socjalizmu jest ten powszechnie znany jako Fourieryzm. System ten nie przewiduje zniesienia własności prywatnej ani nawet dziedziczenia; przeciwnie, jawnie bierze pod uwagę, jako elementy w dystrybucji produktu, zarówno kapitał, jak i pracę. […] W podziale najpierw przeznacza się pewne minimum na utrzymanie każdego członka społeczności, zdolnego do pracy lub nie. Pozostała część produktu jest dzielona w określonych proporcjach, które należy wcześniej ustalić, między trzy elementy: pracę, kapitał i talent”. W swoim pośmiertnym eseju O socjalizmie (1879) Mill jest tak samo jasny „pewne minimum, które zostało najpierw wydzielone na przeżycie dla każdego członka społeczności, niezależnie od tego, czy jest zdolny do pracy, czy nie, społeczeństwo dzieli pozostałą część produktu między różne grupy, w takich proporcjach, jakie uzna, przyciągają do siebie wymaganą ilość pracy”. Ta interpretacja jest popierana przez G.D.H. Cole we fragmencie swojej Historii myśli socjalistycznej (1953), który zawiera prawdopodobnie pierwsze użycie wyrażenia „dochód podstawowy” w dzisiejszym znaczeniu. Mill, pisze, „pochwalił Fourierystów, a raczej tę formę Fourieryzmu, która przede wszystkim przypisywała wszystkim dochód podstawowy, a następnie rozdzielała saldo produktu w akcjach na kapitał, talent lub odpowiedzialność i faktycznie wykonaną pracę”.
Tak więc idea bezwarunkowego dochodu podstawowego na poziomie parafii była z pewnością obecna od 1796 r. w umyśle Thomasa Spence’a. Był on zapewne obecny także w 1829 r. w umyśle Charlesa Fouriera. Ale dopiero w 1848 r. po raz pierwszy jednoznacznie zaproponowano bezwarunkowy dochód podstawowy na poziomie całego kraju. Kiedy Karol Marks kończył Manifest Komunistyczny w innej dzielnicy Brukseli, Joseph Charlier (1816-1896) opublikował w Brukseli krótką książkę zatytułowaną Solution du problème social ou constitution humanitaire (1848). Zapewne zainspirowany Fourierem i jego szkołą, w równym prawie do własności ziemi widział podstawę bezwarunkowego prawa do pewnego dochodu. Odrzucił on jednak zarówno prawo do pomocy uzależnionej od dochodów, popierane w najbardziej istotnych fragmentach przez samego Charlesa Fouriera, jak i prawo do płatnej pracy, popierane przez jego najwybitniejszego ucznia Victora Attention. Uważał, że ta pierwsza zajmowała się tylko skutkami, a druga polegała na zbyt dużej ingerencji państwa. Pod etykietą „minimum” lub „revenu garanti”, a później „dywidenda terytorialna”, proponował przyznanie każdemu obywatelowi bezwarunkowego prawa do kwartalnej (później miesięcznej) wypłaty kwoty ustalanej corocznie przez reprezentatywną radę narodową, na podstawie wartości czynszowej wszystkich nieruchomości.
Wysokość tej dywidendy będzie taka, że „państwo zapewni chleb wszystkim a trufli nikomu”. Wystarczy jednak zwiększyć siłę przetargową robotników: „Niewątpliwie, podnosząc i poprawiając materialny stan mas, wprowadzenie gwarantowanego dochodu minimalnego sprawi, że będą bardziej wybredni w wyborze zawodu; ale ponieważ ten wybór jest zwykle determinowany ceną siły roboczej, zainteresowane branże będą musiały zaoferować swoim pracownikom wystarczająco wysokie wynagrodzenie, aby zrekompensować związane z tym niedogodności”. Dlatego proponowany plan „będzie miał natychmiastową konsekwencję wynagrodzenia naprawczego dla tej klasy pariasów, obecnie skazanych na nędzę jako nagrodę za ich uciążliwą i użyteczną pracę”. W liście, który wysłał do rektora Uniwersytetu Brukselskiego wraz z kopią swojej ostatniej książki (La Question sociale résolue, précédée du testament philosophique d’un penseur, 1894), krótsze powtórzenie mające na celu spopularyzowanie jego przesłania, powtórzył Charlier. jego przekonanie, że jego propozycja „jest jedynym racjonalnym i sprawiedliwym rozwiązaniem, jakie należy podać w kwestii społecznej, bez urazy dla moich mniej lub bardziej egoistycznych sprzeczek. Są prawdy, których ani nie chce się, ani nie odważy się zmierzyć”. Ale świat nie był gotowy do słuchania. W przeciwieństwie do Manifestu Marksa, pisanego w tym samym czasie w tym samym mieście, Solution du problème social Charliera i jego kolejnych książek prawie nie czytano i szybko zapominano.
Dopiero w XX wieku Dochód Podstawowy stał się prawdziwym przedmiotem dyskusji. Po pierwsze, pod nazwami takimi jak „dywidenda społeczna”, „premia państwowa” i „dywidenda krajowa” propozycje bezwarunkowego dochodu podstawowego zostały opracowane w międzywojennych debatach w Anglii. Po drugie, po kilku latach milczenia tego typu idee zostały ponownie odkryte i zyskały znaczną popularność w debatach na temat schematów „demograntów” i „ujemnego podatku dochodowego” w latach 60. i 70. w Stanach Zjednoczonych. Po trzecie, pojawił się nowy okres debaty i poszukiwań, gdy propozycje dotyczące dochodu podstawowego zaczęły być aktywnie omawiane w kilku krajach Europy Północno-Zachodniej na przełomie lat 70. i 80. XX wieku. Zupełnie niezależnie, w tym stuleciu wprowadzono również pierwszy na świecie — skromny, ale prawdziwy — system dochodu podstawowego poprzez narodziny Funduszu Stałego Alaski, zapewniającego roczne dywidendy wszystkim mieszkańcom Alaski.
W Wielkiej Brytanii sprawy zaczynają się budzić w 1918 roku, pod koniec I wojny światowej. W Roads to Freedom, krótkiej i wnikliwej książce opublikowanej po raz pierwszy w 1918 roku, matematyk, filozof, nonkonformistyczny myśliciel polityczny, bojowy pacyfista i laureat Nagrody Nobla w literaturze Bertrand Russell (1872-1970) opowiada się za modelem społecznym, który łączy w sobie zalety socjalizm i anarchizm. Jednym z głównych jego elementów jest UBI „wystarczający na potrzeby”.
“Anarchism has the advantage as regards liberty, Socialism as regards the inducement to work. Can we not find a method of combining these two advantages? It seems to me that we can. […] Stated in more familiar terms, the plan we are advocating amounts essentially to this: that a certain small income, sufficient for necessaries, should be secured to all, whether they work or not, and that a larger income – as much larger as might be warranted by the total amount of commodities produced – should be given to those who are willing to engage in some work which the community recognizes as useful…When education is finished, no one should be compelled to work, and those who choose not to work should receive a bare livelihood and be left completely free.”
W tym samym roku młody inżynier, kwakier i członek Partii Pracy Dennis Milner (1892-1956) opublikował wspólnie z żoną Mabel krótką broszurę pt. Schemat premii państwowej (1918). To, za czym przekonywali, używając eklektycznej serii argumentów, to wprowadzenie bezwarunkowego, cotygodniowego dochodu wypłacanego wszystkim obywatelom Wielkiej Brytanii. Ustalona na poziomie 20% PKB per capita „premia państwowa” powinna umożliwić rozwiązanie problemu ubóstwa, szczególnie dotkliwego po wojnie. Ponieważ każdy ma moralne prawo do środków utrzymania, wykluczony jest jakikolwiek obowiązek pracy wymuszony groźbą wycofania tych środków. Milner następnie rozwinął tę propozycję w książce wydanej przez szanowanego wydawcę pod tytułem Wyższa produkcja dzięki premii od produkcji narodowej. W tej książce można znaleźć wiele argumentów, które odegrały kluczową rolę w późniejszych dyskusjach — od pułapki bezrobocia po elastyczność rynku pracy, od niskich wskaźników absorpcji po idealne uzupełnienie podziału zysków, ale nacisk kładzie się na „produktywistę”. ” przypadek: premia państwowa może być nawet wyegzekwowana na podstawie samej efektywności. Propozycja Milnera została entuzjastycznie poparta przez innego kwakra Bertrama Pickarda, wspieranego przez krótkotrwałą State Bonus League – pod której sztandarem Milner wziął udział w krajowych wyborach – omówioną na konferencji Brytyjskiej Partii Pracy w 1920 roku i ostatecznie odrzuconą w następnym roku.
Nie minęło jednak dużo czasu, gdy inny angielski inżynier, Clifford H („Major”) Douglas (1879-1952), ponownie podjął ten pomysł ze znacznie większym wpływem. Douglasa uderzyło to, jak produktywny stał się brytyjski przemysł po I wojnie światowej, i zaczął się zastanawiać nad ryzykiem nadprodukcji. Jak ludność zubożała przez cztery lata wojny mogła konsumować towary dostępne w obfitości, kiedy banki niechętnie udzielały im kredytów, a ich siła nabywcza rosła bardzo powoli? Aby rozwiązać ten problem, Douglas (1924) zaproponował w serii wykładów i pism, często dość mylących, wprowadzenie mechanizmów „kredytu społecznego”, z których jeden polegał na wypłacaniu wszystkim gospodarstwom domowym comiesięcznej „dywidendy krajowej”. Ruch kredytu społecznego miał różne fortuny. Nie udało się jej ugruntować w Wielkiej Brytanii, ale przyciągnęła wielu zwolenników w Kanadzie, gdzie Partia Kredytu Społecznego rządziła prowincją Alberta w latach 1935-1971, chociaż szybko porzuciła pomysł wprowadzenia dywidendy krajowej.
Podczas gdy popularność ruchu Kredytu Społecznego najpierw rosła, a następnie malała w szerokich warstwach brytyjskiej populacji, idea powszechnego dochodu podstawowego zyskiwała popularność w wąskim kręgu intelektualistów bliskich brytyjskiej Partii Pracy. Wyróżniał się wśród nich ekonomista George D.H. Cole (1889-1959), pierwszy kierownik katedry Chichele w Oksfordzie (później Isaiaha Berlina, Charlesa Taylora i G.A. Cohena). W kilku książkach stanowczo bronił tego, co jako pierwszy nazwał „dywidendą społeczną” (w Zasadach planowania gospodarczego, 1935): „Obecna siła produkcyjna jest w rzeczywistości wspólnym rezultatem bieżących wysiłków i społecznego dziedzictwa inwencja i umiejętności wpisane na etapie zaawansowania i wykształcenia osiągniętego w sztuce produkcji; i zawsze wydawało mi się słuszne, aby wszyscy obywatele mieli udział w plonach tego wspólnego dziedzictwa i że tylko pozostała część produktu po tym przydziale powinna być rozdzielana w formie nagród i zachęt do bieżącej służby w produkcji.”
James Meade
Mniej aktywny politycznie, ale cieszący się znacznie szerszą międzynarodową reputacją niż Cole, inny ekonomista z Oksfordu, laureat Nagrody Nobla James Meade (1907-1995), bronił „dywidendy społecznej” z jeszcze większą nieustępliwością. Idea dywidendy społecznej jest obecna w jego Zarysie polityki gospodarczej dla rządu pracy (1935) oraz w kilku innych wczesnych pismach jako centralny składnik sprawiedliwej i wydajnej gospodarki. I miał stać się kluczowym elementem projektu Agathotopia, któremu poświęcił swoje ostatnie prace (od Agatotopii w 1989 do Full Employment Regained? w 1995): partnerstwo kapitału i pracy oraz dywidenda społeczna finansowana ze środków publicznych są oferowane razem jako rozwiązanie problemów bezrobocia i ubóstwa.
To na tle tej międzywojennej dyskusji liberalna koleżanka Juliet Rhys-Williams zaproponowała „nową umowę społeczną” (w Something to Look Forward To, 1943), której centralnym elementem był dochód podstawowy. Uniwersalna, ale nie do końca bezwarunkowa, gdyż czyniła dyspozycyjność do pracy niezbędnym odpowiednikiem stypendium jednolitego. Wypłata stypendium jest zawieszana na przykład podczas strajków. Jednak w Wielkiej Brytanii zwyciężyła alternatywna propozycja krajowego dochodu minimalnego (związana z szerszym programem ujednoliconego krajowego zasiłku na dziecko i ubezpieczenia społecznego) złożona w 1942 r. przez innego liberalnego rówieśnika, Williama Beveridge’a, dyrektora London School of Economics. — i wkrótce zaczął rozprzestrzeniać się w innych częściach Europy — spychając tym samym propozycje typu UBI na margines brytyjskiej debaty na temat polityki.
To w burzliwej Ameryce lat sześćdziesiątych, u szczytu ruchu praw obywatelskich, powróciła prawdziwa debata na temat uniwersalnego dochodu podstawowego, z trzema głównymi źródłami inspiracji. Po pierwsze, Robert Theobald (1929-1999) i jego Komitet Ad Hoc ds. Potrójnej Rewolucji (1964) bronili w różnych publikacjach niejasno sprecyzowanego gwarantowanego dochodu minimalnego z powodów przypominających poglądy Douglasa, takich jak przekonanie, że „automatyzacja sprawia, że praca zarobkowa staje się przestarzała”. i że rządowe jałmużny to jedyny sposób, aby dać społeczeństwu środki na zakup ogromnej nagrody produkowanej przez automaty”.
Po drugie, w swoim popularnym Capitalism and Freedom (1962) amerykański ekonomista i laureat Nagrody Nobla Milton Friedman (1912-2006) zaproponował radykalne uproszczenie amerykańskiego państwa opiekuńczego poprzez wprowadzenie tego, co nazwał „ujemnym podatkiem dochodowym”. Propozycja Friedmana dotycząca liniowego ujemnego podatku dochodowego w pełni integrowałaby system podatku dochodowego i system transferowy. Oferowano ją jako prostą i radykalną alternatywę dla mozaiki istniejących systemów opieki społecznej. A samo to miało być etapem przejściowym na drodze do idealnego, wolnego od transferów społeczeństwa kapitalistycznego. (Własna relacja Friedmana na temat tego, skąd wziął się pomysł i odpowiednie odniesienia, patrz wymiana Suplicy-Friedman w BIEN NewsFlash 3, maj 2000).
Wreszcie, co najważniejsze, James Tobin (1918-2002), John Kenneth Galbraith (1908-2006) i inni liberalni ekonomiści (w amerykańskim znaczeniu „liberalności”) zaczęli bronić w serii artykułów idei gwarantowanego dochodu minimalnego bardziej ogólne, hojniejsze i mniej uzależniające niż istniejące programy pomocowe. James Tobin, Joseph Pechman i Peter Miezkowski opublikowali pierwszą analizę techniczną negatywnych schematów podatku dochodowego w 1967 r., w których opowiedzieli się za wariantem polegającym na automatycznej wypłacie wszystkim obywatelom – autentycznemu BDP, które Joseph Pechman zaproponował nazwać „demograntem”. W przeciwieństwie do propozycji Friedmana, system demograntów Tobina nie miał na celu zastąpienia całego systemu pomocy społecznej i systemów ubezpieczeń — nie mówiąc już o całkowitym zniesieniu państwa opiekuńczego — ale jedynie przekonfigurować jego niższy składnik, aby uczynić go bardziej wydajnym. i bardziej przyjazny dla pracy instrument podnoszący dochody ubogich. Zgodnie z propozycją Tobina, bardziej hojną niż Friedmana i bardziej precyzyjną niż Theobalda, każde gospodarstwo domowe miało otrzymać podstawowy kredyt na poziomie zależnym od składu rodziny, który każda rodzina mogłaby uzupełniać zarobkami i innymi dochodami opodatkowanymi według jednolitej stawki. (Aby zapoznać się z odpowiednimi odniesieniami i własnym sprawozdaniem Tobina o tym, jak ewoluowała jego propozycja demograncka, zobacz wymianę Suplicy-Tobin w BIEN NewsFlash 11, wrzesień 2001 r.)
W tym żywym i obiecującym kontekście wiosną 1968 r. zorganizowano petycję wzywającą Kongres USA do „przyjęcia w tym roku systemu gwarancji dochodów i dodatków”. Poparli go James Tobin, Paul Samuelson, John Kenneth Galbraith i ponad tysiąc innych ekonomistów, choć nie Milton Friedman. W kontekście, w którym zależność od istniejącego systemu opieki społecznej uzależnionego od dochodów drastycznie wzrastała, petycja ta przyczyniła się do stworzenia klimatu, w którym administracja uznała, że musi iść naprzód. Doprowadziło to do powstania Planu Pomocy Rodzinie (FAP), ambitnego programu pomocy społecznej przygotowanego przez senatora Demokratów Daniela Patricka Moynihana (1927-2003) w imieniu administracji prezydenta Republiki Richarda Nixona. FAP przewidywał zniesienie programu pomocy skierowanego do ubogich rodzin (AFDC) i zawierał gwarantowany dochód z dodatkami finansowymi dla pracowników, który zbliżył się do systemu ujemnego podatku dochodowego, z wyjątkiem tego, że nie był on wolny od zobowiązań. Został on publicznie przedstawiony przez prezydenta Nixona w sierpniu 1969 r., przyjęty w kwietniu 1970 r. znaczną większością głosów w Izbie Reprezentantów USA, odrzucony przez odpowiednią Komisję Senatu USA w listopadzie 1970 r. i ostatecznie odrzucony w 1972 r. pomimo kilku poprawek mających na celu uspokojenie opozycji dzięki koalicji między tymi, którzy uznali ją za zbyt nieśmiałą, a tymi, którzy uznali ją za zbyt śmiałą.
Bardziej ambitny „demograncki” plan został zawarty za radą Jamesa Tobina w programie demokraty George’a McGovern’a w wyborach prezydenckich w 1972 roku, ale został odrzucony po prawyborach Partii Demokratycznej w sierpniu 1972 roku. W połączeniu z porażką McGovern’a przez Nixona w listopadzie 1972 roku, początek Afera Watergate w marcu 1973 i rezygnacja Nixona w listopadzie 1974, porażka FAP w Senacie oznaczały koniec krótkiego, ale silnego pojawienia się idei typu BDP w amerykańskiej debacie. Dyskusja toczyła się jednak w bardziej akademickim tonie, na podstawie pięciu zakrojonych na szeroką skalę eksperymentów z negatywnymi schematami podatku dochodowego (cztery w USA i jeden w Kanadzie) oraz kontrowersji związanych z wynikami.
Pod koniec lat siedemdziesiątych, kiedy debata na temat demograntów została praktycznie zapomniana w Stanach Zjednoczonych, debata na temat dochodu podstawowego rozpoczęła się od zera w wielu krajach europejskich, niemal zupełnie nieświadoma wcześniejszych dyskusji, czy to w Europie, czy w Ameryce. Tak więc w Danii trzech naukowców broniło propozycji BDP pod nazwą „płaca obywatela” w ogólnokrajowym bestsellerze przetłumaczonym później na język angielski pod tytułem Revolt from the Center (1978). Ale przede wszystkim w Holandii rozpoczęła się nowa europejska dyskusja na temat BDP. Pierwszym głosem, który dał się słyszeć w tej dyskusji, był Jan Pieter Kuiper, profesor medycyny społecznej na Wolnym Uniwersytecie w Amsterdamie. Uderzyło go, jak bardzo niektórzy ludzie mogą się rozchorować, pracując zbyt dużo, podczas gdy inni chorują, ponieważ nie mogą znaleźć pracy. W artykule opublikowanym w 1976 r. zalecał zatem oddzielenie zatrudnienia od dochodów jako sposób przeciwdziałania odczłowieczającej naturze pracy zarobkowej: tylko przyzwoity „dochód gwarantowany”, jak go nazwał, umożliwiłby ludziom samodzielny i autonomiczny rozwój. W 1977 r. mała radykalna partia PPR (Politieke Partij Radicalen), wyrosła z lewicy holenderskiej partii chrześcijańsko-demokratycznej, stała się pierwszą europejską partią polityczną z reprezentacją parlamentarną, która oficjalnie włączyła bezwarunkowy dochód podstawowy (basisinkomen) do swojego programu wyborczego . Ruch rozrósł się dość szybko dzięki zaangażowaniu związku zawodowego sektora spożywczego Voedingsbond, będącego częścią głównej Konfederacji Związków Zawodowych FNV. Z wyjątkowo wysokim odsetkiem kobiet i pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin wśród swoich członków oraz z kobietą na czele, Voedingsbond odegrało ważną rolę w holenderskiej debacie w latach 80. XX wieku. Zainicjował szereg publikacji i akcji broniących bezwarunkowego dochodu podstawowego w połączeniu ze znacznym skróceniem czasu pracy i gościł na swoim terenie holenderskie stowarzyszenie podstawowych dochodów podstawowych. W 1985 roku holenderska dyskusja osiągnęła pierwszy punkt kulminacyjny, gdy prestiżowa Rada Naukowa ds. Polityki Rządu (WRR) zrobiła furorę, publikując raport, w którym jednoznacznie zaleciła wprowadzenie tzw. „Częściowego dochodu podstawowego”. Taki sztuczny dochód podstawowy jest rzeczywiście bezwarunkowym dochodem podstawowym, ale na poziomie niewystarczającym do zaspokojenia potrzeb jednej osoby, a zatem nie mającym na celu całkowitego zastąpienia istniejącego systemu warunkowego dochodu minimalnego.
Mniej więcej w tym samym czasie debata zaczęła nabierać kształtu także w innych krajach, choć bardziej dyskretnie. W 1984 r. grupa naukowców i aktywistów skupionych wokół Billa Jordana i Hermiony Parker pod auspicjami Krajowej Rady Organizacji Wolontariatu utworzyła Grupę Badawczą ds. Dochodów Podstawowych (BIRG) – która w 1998 r. miała się przekształcić w Citizen’s Income Trust. Pomimo konsekwentnego poparcia niezależnych umysłów, takich jak asystent redaktora Financial Times Samuel Brittan i sympatii okazywanej idei przez partię liberalno-demokratyczną, idea dochodu podstawowego nie zdołała dotrzeć do głównego nurtu polityki.
W Niemczech Thomas Schmid, ekolibertarianin z Berlina, zapoczątkował dyskusję zbiorem esejów zatytułowanym Befreing von falscher Arbeit (1984). Tę pierwszą inicjatywę rozwinęły zbiorowe tomy wywodzące się z ruchu ekologicznego (Das garantierte Grundeinkommen, 1986; Umbau des Sozialstaats, 1987). W tym samym czasie Joachim Mitschke, profesor finansów publicznych na Uniwersytecie we Frankfurcie, zaczął opowiadać się za dochodem obywatela (Bürgergeld) administrowanym w formie ujemnego podatku dochodowego.
We Francji debata nabrała tempa wolniej. Ten pomysł przyciągnął wpływowego lewicowego myśliciela społecznego André Gorza (1923-2007), ale bronił dochodu na całe życie połączonego z powszechną usługą społeczną w wymiarze 20 000 godzin (Les Chemins du paradis, 1985), zanim znacznie później poparł ideę bezwarunkowy dochód podstawowy (Misères du présent, richesse du possible, 1997). W zupełnie innym tonie ekonomista Yoland Bresson (L’Après-salariat, 1984), sam określany jako ekonomista „lewicowy gaullist”, przedstawił zawiły argument za powszechnym „dochodem z egzystencji”, który miałby być rozłożony na poziomie obiektywnie określana przez „wartość czasu”.
Spotkanie założycielskie BIEN w Louvain-la-Neuve (Belgia), 1986. Od lewej do prawej na scenie: Riccardo Petrella (Komisja Europejska), Greetje Lubbi (Związek Pracowników Przemysłu Spożywczego FNV, Holandia), Anne Miller (Uniwersytet Heriot-Watt, Szkocja), Nic Douben (Rada Naukowa ds. Polityki Rządowej, Holandia), Philippe Van Parijs (Uniwersytet w Louvain, Belgia), Claus Offe (Uniwersytet Bremen, Niemcy), Bill Jordan (Uniwersytet Exeter, Anglia).
Te skromne debaty narodowe pojawiały się niezależnie od siebie, a wkład intelektualny, który je karmił, był nieświadomy większości historii idei, jeśli nie całości. Stopniowo jednak nawiązali ze sobą kontakt dzięki utworzeniu BIEN, przy okazji „pierwszej międzynarodowej konferencji na temat dochodu podstawowego”, która odbyła się w uniwersyteckim mieście Louvain-la-Neuve (Belgia) we wrześniu 1986 roku. Aby dowiedzieć się, ilu ludzi jest zainteresowanych pomysłem, którego bronią prawie sami, uczestnicy postanowili założyć Europejską Sieć ds. Dochodów Podstawowych (BIEN), która regularnie publikuje biuletyn i organizuje konferencje co dwa lata.
Narodziny podobnych sieci w Stanach Zjednoczonych, Ameryce Południowej i Afryce Południowej, intensyfikacja kontaktów z wcześniej istniejącymi sieciami w Australii i Nowej Zelandii oraz obecność coraz większej liczby nie-Europejczyków na konferencjach BIEN skłoniły BIEN do ponownie zinterpretuj swój akronim jako Basic Income Earth Network na swoim 10. kongresie, który odbył się w Barcelonie we wrześniu 2004 r. Pierwszy kongres poza Europą nowo utworzonej światowej sieci odbył się na Uniwersytecie w Kapsztadzie (RPA) w październiku 2006 r. Krótką historię BIEN można znaleźć w innym miejscu na tej stronie.
Wprowadzenie i rozwój jedynego prawdziwego powszechnego systemu dochodu podstawowego, jaki istnieje do dziś, odbyło się daleko od tych intelektualnych debat. W połowie lat 70. Jay Hammond, republikański gubernator stanu Alaska (Stany Zjednoczone) obawiał się, że ogromne bogactwo generowane przez wydobycie ropy naftowej w Prudhoe Bay, największym polu naftowym w Ameryce Północnej, przyniesie korzyści tylko obecnej populacji stanu. . Zasugerował utworzenie stałego funduszu, który zapewniłby zachowanie tego bogactwa poprzez inwestowanie części dochodów z ropy naftowej. W 1976 roku na mocy poprawki do Konstytucji Stanu utworzono Fundusz Stały Alaski. Aby zainteresować ludność Alaski swoim wzrostem i ciągłością, gubernator Hammond wymyślił coroczną wypłatę dywidendy dla wszystkich mieszkańców, proporcjonalnie do liczby lat ich zamieszkania. Postawiony przed Sądem Najwyższym Stanów Zjednoczonych z powodu dyskryminacji imigrantów z innych stanów wniosek został uznany za niezgodny z „klauzulą równej ochrony”, czternastą poprawką do Konstytucji Federalnej. Został następnie zmieniony w celu przezwyciężenia tego sprzeciwu i przekształcony w prawdziwy bezwarunkowy dochód podstawowy.
Odkąd program został po raz pierwszy wdrożony w 1982 roku, każdy, kto oficjalnie mieszka na Alasce przez co najmniej sześć miesięcy, co roku otrzymuje jednolitą dywidendę, bez względu na wiek i liczbę lat zamieszkiwania w tym stanie. Dywidenda ta odpowiada części średnich odsetek uzyskanych przez stały fundusz w ciągu ostatnich pięciu lat. Fundusz był początkowo inwestowany wyłącznie w gospodarkę Alaski, ale później stał się portfelem międzynarodowym, umożliwiając w ten sposób wypłatę dywidendy w celu złagodzenia wahań lokalnej sytuacji gospodarczej zamiast ich wzmacniania. Poziom dywidendy zmieniał się z roku na rok w opóźnionej reakcji na wahania giełdowe. Program dywidendy z ropy naftowej na Alasce był wielokrotnie proponowany dla innych części świata, ale nadal pozostaje wyjątkowy. Jego zakorzenienie w równym prawie do wartości zasobów naturalnych przypomina najwcześniejsze uzasadnienia bezwarunkowego dochodu podstawowego przez Paine’a i Spence’a, Fouriera i Charliera. Jednak jego związek z wydobyciem surowców nieodnawialnych sprawia, że jest to bardzo niedoskonały model na przyszłość.
Philippe Van Parijs
Bibliografia
Tłumaczenie: Meto Siarzewski
